Türkiye Cumhuriyeti’nin para birimi Türk Lirası’dır. Her gün cebimizde taşıdığımız,
alışverişlerimizde kullandığımız paraların üzerinde resimleri olan önemli kişileri tanıyor
muyuz? Bu yazımızda, Türk liralarının arka yüzlerinde resimleri bulunan, Türk tarihinde
önemli yer tutan figürlerden bahsedeceğiz.
Öncelikle bütün Türk liralarının ön yüzünde Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa
Kemal Atatürk’ün portreleri bulunmaktadır. Kâğıt paraların arka yüzünde ise şu isimler
bulunur:
5 TL’de: Ordinaryüs Prof. Dr. Aydın Sayılı
Dr. Aydın Sayılı 2 Mayıs 1913’te İstanbul’da doğdu. Türkiye’de bilim tarihçiliğinin
yerleşmesini sağlayan Sayılı, dünyada bilinen ilk bilim tarihi doktorasını 1942 yılında
Harvard Üniversitesinde tamamladı. Nicolaus Copernicus ile ilgili çalışmalarından dolayı
1973 yılında Polonya hükümeti tarafından Copernicus Madalyası ile ödüllendirildi. 15 Ekim
1993’te Ankara’da vefat etti. Banknot üzerindeki portresinin sol tarafında DNA ve atom
sembolleri, güneş sistemi ve ilk çağ mağara resimleri bulunmaktadır.
10 TL'de Ordinaryüs Prof. Dr. Cahit Arf
Dr. Cahit Arf 1910 yılında Selanik’te doğdu. Kendi adıyla bilinen birçok teoremi ile
matematik bilimine önemli katkılarda bulundu ve böylece Cebir alanında dünyaca ün kazandı.
“Arf değişmezi” ve “Arf halkaları” ve “Hasse-Arf Teoremi” adı ile anılan teoremleri
matematik bilimine kazandırdı. 1963 yılında TÜBİTAK’ın kurulmasında önemli rol oynadı ve
kurulduğu dönemden itibaren uzun yıllar TÜBİTAK'a başkan olarak hizmet etti. Cahit Arf 26
Aralık 1997’de vefat etti. 10TL üzerindeki portresinin yanında Arf Değişmezi’nden alınan bir
kesit ve aritmetik diziler gibi matematik ile ilgili motifler bulunur.
20 TL’de Mimar Kemalettin
Ahmed Kemaleddin (1870 İstanbul-1927 Ankara), Mimar Kemalettin ismiyle tanındı.
20.yy’ın başlarında imza attığı eserlerindeki tarzından dolayı Birinci Ulusal Mimarlık
Akımı’nın öncülerinden sayılır. “Hababam Sınıfı” filmlerinin çekildiği Çamlıca Kız Lisesi
binası, Tayyare Apartmanı ve Ankara Palas Mimar Kemalettin’in ünlü yapıtlarıdır. 20TL’nin
arka yüzünde portresinin yanı sıra eserlerinden biri olan Gazi Üniversitesi Rektörlük
Binasının çizgisel bir çalışması ve mimarinin üç boyutlu yapısını simgelemek üzere küp, küre,
silindir gibi formlar kullanılmıştır.
50 TL’de Fatma Aliye Hanım
Fatma Aliye Topuz 1862 yılında İstanbul’da doğdu. Kendisi Türk edebiyatının ilk kadın
romancısı olarak tanınmaktadır. Ayrıca Türk edebiyatında ilk kez felsefe alanında eser veren,
ilk kez çeviri yapan ve kadın haklarından, kadın-erkek eşitliğinden bahseden kadın yazardır.
Tanzimat dönemi edebiyatının önemli isimlerinden olan Fatma Aliye Hanım’ın en bilinen
eserleri: Refet (1898), Udi (1899-Fransızcaya çevrildi), Enin (1910), Hayal ve
Hakikat’tır (1892). 1936 yılında yine İstanbul’da hayatını kaybetti. 50TL’lik banknot üstünde
portresinin yanında hokka, tüy kalem, kâğıt, kitap ve çiçek motifleri bulunur.100 TL’de Buhurizade Mustafa Efendi (Itri)
Kaynaklara göre 1640-1712 yılları arasında yaşamış olan Mustafa Efendi, Itri mahlasıyla
bilinir. Kendisi Klasik Türk Müziği’nin kurucusu ve önemli bir bestekarıdır. Neva Kâr adlı
eseri, Itri’nin Klâsik Türk Musikisi repertuvarının en yetkin eseri olarak kabul edilir. Çağının
kaynakları Mevlevi olduğunu göstermektedir. Mevlevi mukabelesinde okunan bir Segâh
bestelemiş olduğundan bu rivayetlerde haklılık payı olabileceği düşünülmektedir. Banknot
üzerindeki portresinin yanı sıra arka yüzde notalar, kudüm ve ut gibi enstrümanlar ve Itri’nin
Mevlevi kişiliğine uygun olarak ney üfleyen Mevlevi dervişi yer almaktadır.
200 TL’de Yunus Emre
Anadolu’daki Türkçe şiirin öncüsü, mutasavvıf halk şairi Yunus Emre 1238 yılında
Eskişehir’de doğmuştur. Filozof, alim ve şair Yunus Emre 1321 yılında geride birçok eser
bırakarak vefat etmiştir. 1991 yılı, Yunus Emre'nin doğumunun 750. Yılı olarak UNESCO
tarafından anılmıştır. En yüksek değerli banknot olan 200 TL’nin üzerindeki portresinin
yanında Yunus Emre’nin anıt mezarı, dizelerinde yer verdiği gül motifi, barışı ve kardeşliği
simgeleyen güvercin motifi ile felsefesini en iyi vurgulayan ‘Sevelim, Sevilelim’ dizesine yer
verilmiştir.
Baden Haber dergimizden
Türk kökenli siyasetçi Almanya'da bir ilki gerçekl
Terör örgütü yandaşları Almanya'da Türk derneği ve
Türk milletinin şanlı tarihinin dönüm noktası: 30
Berlin'de iki Türk kadına ırkçı saldırı
13 yaşındaki Türk piyanist birincilik ödülü kazand
Nuri Şahin Türk futboluna katkı sağlamayı hedefliy
11. Türk Alman Kültür Günleri için geri sayım başl
Almanya'da Türk kökenli parti liderine tehdit mekt
"Almanya Türk tiyatrosuna doyamadı"
İngiltere'de 2. Londra Türk Filmleri Haftası
ABD'deki uzay kampına iki Türk öğrenci konuk oldu
Türk Polis Teşkilatının kuruluşunun 174. yılı
Dünyaca ünlü Türk doktor Öz'den kalp sağlığı için
"Amacımız Türk tiyatrosunun varlığını Avrupa'da hi
Türk yatırımcıların Karadağ'a ilgisi artıyor
Türk sinemasının Güdük Necmisi: Halit Akçatepe
Türk uyduları NASA'nın yarışmasında boy gösterecek
Behçet hastalarının kaderini değiştiren Türk hekim
Tarihe geçen Türk kadın sporcular
Türk menşeli uçaklar 2021'de semada olacak
Antarktika'daki Türk ekibinin yabancı misafirleri
Türk köftesini yurt dışına taşıyor
Almanya Cumhurbaşkanı Steinmeier tehdit mektupları
Avrupalı kadınlara Türk çantası
Rusya'da Türk rüzgarı 'Troya' ile esecek
Türk futbolunun efsane ismi Suat Mamat
Hollanda'da Türk restoranı 'Yılın En İyi Restoranı
Türk balı 48 ülkede ağızları tatlandırdı
Türk basınında çığır açan isim: Mehmet Ali Birand
II. Bayezid: Sekizinci Osmanlı Padişahı Kimdir?
Almanya'da Türk avukata ikinci tehdit mektubu
Türk dizileri İran'da geleneksel Türk okçuluğuna i
Kemik boyunu uzatan icada Türk imzası
CERN'de Türk iş dünyasının 'topuk sesleri'
Almanya’da Türk avukatın tehdit edilmesiyle ilgili
Avusturya'da Türk iş yerine ırkçı saldırı
Türk takımları Avrupa sınavında
Almanya'da raylara düşen kişiyi kurtaran Türk genc
Türk balı en çok Almanya'ya satıldı
Türk takımları Avrupa sınavında
Resim Tarihine Damga Vuran Türk Ressamlar
Almanya'da hayat kurtaran Türk kahraman ilan edild
Almanya'da Türk kadına tramvayda saldırı
Almanlar Türk ekonomisine yoğunlaşıyor
Türk Telekom'da gol sesi çıkmadı
Türk lokumu İngilizlerin ağzını tatlandırıyor
Türk futboluna VAR etkisi
Türk okçuluğunun altın yılı
Türk çayı en çok Almanya'ya satıldı
Türk vatandaşlığına geçiş yönetmeliğinde değişikli
Türk hazır giyimin Almanya hedefi 10 milyar dolar
Belçika'da Türk asıllı esnaftan TL'ye destek
Almanya Hükümet Sözcüsü Seibert: Türk ekonomisinin
Türk turizmi Alman pazarında yeniden yükseliyor
Türk öğrencilere ayrımcılık araştırmayla ortaya ko
Almanya'da Türk iş yerine silahlı saldırı
Avusturya’da kapatılan Türk camisi yeniden ibadete
'Buz ülkesi' Türk termallerine ilham olacak
İlber Ortaylı'dan Türk futbolcuları hedef alan Alm
'5. Frankfurt Türk Tiyatro Festivali' başladı
3. Berlin Türk Tiyatro Festivali başlıyor
Türk milletinin varoluş destanı: Çanakkale
TÜRK SİNEMASININ UNUTULMAZ FİLMLERİ
Almanya'da öldürülen Türk genci için anıt
Kanada'daki Türk bilim insanının başarısı
Erdoğan'dan Almanya'daki Türk vatandaşı Ünsal'a te
Almanya'da başhekimden Türk hastaya ayrımcılık idd
Yurt dışında yaşayan Türk gençlerin kampı devam ed
Karlsruhe Türk Müziği Korosu Şahane bir Konsere İm
Köln'de başarılı Türk öğrenciler ödüllendirildi
Esslingen kentinde evlerinde ölü bulunan 4 kişilik
82 ülkenin endüstriyel mutfaklarında Türk imzası
Esslingen'de 4 kişilik Türk aile evlerinde ölü bul
Özbekistan'dan Türk vatandaşlarına vize muafiyeti
Türk bilim insanı 'yapay zeka'da dünyaya örnek old
Roma'da klasik Türk müziği konseri yapıldı
Türk balı 45 ülkede ağızları tatlandırdı
Alman Bakan, mevkidaşı Çavuşoğlu'na Türk çayı ikra
Türk malı el aletleri dünyada marka oldu
Yabancı gelinler en iyi Türk kahvesini yapmak için
Türk halkı yılbaşını evde kutluyor
'Türkiye Türk dünyasının direğidir'
Almanya'da ödül verilen Türk doktor ülkesine hizme
Düsseldorf havalimanında Türk yolculara köpekli ar
Çin'de Türk restoranına büyük ödül
Türk dönerci Almanya'da kahraman ilan edildi
Almanya'da Türk derneğine ödül
İsviçre'deki Türk STK'ları bir araya geldi
Sharapova Türk tenisine katkı sağlayacak
Türk futbolunda altyapı sorununa Almanya örneği
Hollanda'da Türk klasik müziği konseri
Almanya’da öldürülen Türk genci için anıt dikildi
Türk takımları Avrupa sınavında
Türk nakliyecilerinin Avrupa "zaferi"
Türk çayını 93 ülke tercih etti
Vazgeçilmez Lezzet: Türk Kahvesi
Türk Ateş Keman Orkestrası 10 Keman Sanatçısı Arıy
Almanya'da Türk Çocuklarının Okul Başarısı Yükseli
Avrupa çapındaki ödüllü ‘2. Geleneksel Türk Tatlı
Cem Örnekol : Alman Toplumu Başarılı Türk Gençleri